در سالهای اخیر، پیشرفت تکنولوژی، دندانپزشکان را با ابزارهای نوینی روبهرو کرده که هرکدام در مسیر تشخیص و درمان نقش مهمی دارند. در این میان، دو ابزار بسیار پرکاربرد یعنی اسکنر داخل دهانی (Intraoral Scanner) و رادیوگرافی پرتابل (Portable X-ray) بیشتر از همیشه مورد توجه قرار گرفتهاند. اما برای دندانپزشکی مدرن، کدامیک گزینه بهتری است؟ در این بلاگ، به مقایسه این دو ابزار میپردازیم تا به پاسخ این سؤال برسیم.
---
۱. کاربرد و کارکرد: چه چیزی را اندازه میگیریم؟
وظیفهاش تصویربرداری سهبعدی از دهان، دندانها و بافتهای نرم است.
برای طراحی دیجیتال روکش، اینله، آنله، ارتودنسی، ایمپلنت و ساخت الاینرهای شفاف استفاده میشود.
رادیوگرافی پرتابل:
تصویر دوبعدی از ساختارهای داخلی دندان، ریشه، استخوان فک و پوسیدگیهای عمقی تهیه میکند.
برای تشخیص پوسیدگی، درمان ریشه، بررسی وضعیت استخوان، ایمپلنت و عفونتها کاربرد دارد.
✅ نتیجه: کارکرد این دو دستگاه متفاوت است. اسکنر برای طرح درمان و ترمیم دیجیتال، و رادیوگرافی برای تشخیص ساختارهای درونی مناسبتر است.
---
۲. دقت و جزئیات تصویر
اسکنر داخل دهانی:
دقت فوقالعاده در ثبت آناتومی سطحی دندانها (تا حد میکرون).
مناسب برای دندانپزشکی دیجیتال و ساخت ترمیمهای CAD/CAM.
دقت بالا در نمایش عمق و زیرساخت دندان و فک.
امکان مشاهده پوسیدگیهای بیندندانی، شکستگی ریشه یا ضایعات پریآپیکال.
✅ نتیجه: هر ابزار در نوع خود دقت بالایی دارد، اما برای تشخیص عمیق، رادیوگرافی برتر است؛ و برای اسکن سطحی و دیجیتال، اسکنر بهتر عمل میکند.
---
۳. راحتی استفاده و تجربه بیمار
اسکنر داخل دهانی:
بدون نیاز به مواد قالبگیری سنتی.
سریع، تمیز و بدون احساس خفگی برای بیمار.
رادیوگرافی پرتابل:
کوچک، سبک و قابل حمل؛ مناسب برای درمان در محل، بیماران کمتوان و کودکان.
اما ممکن است احساس ناراحتی هنگام قرار دادن سنسور در دهان ایجاد شود.
✅ نتیجه: از نظر راحتی و تجربه بیمار، اسکنر داخل دهانی نمره بالاتری میگیرد.
---
۴. هزینه و بازگشت سرمایه
اسکنر داخل دهانی:
سرمایهگذاری اولیه بالا.
اما در طولانیمدت باعث صرفهجویی در مواد قالبگیری، کاهش زمان درمان و افزایش رضایت بیمار میشود.
رادیوگرافی پرتابل:
هزینه اولیه کمتر نسبت به اسکنر.
به دلیل کاربرد روزمره در تشخیص، بازگشت سرمایه سریعتری دارد.
✅ نتیجه: اگر هدف صرفهجویی سریع و تشخیص عمومی است، رادیوگرافی پرتابل انتخاب اقتصادیتری است؛ اما برای کلینیکهای دیجیتال، اسکنر سرمایهگذاری آیندهدارتر محسوب میشود.
---
نتیجهگیری نهایی
در پاسخ به این سؤال که "اسکنر داخل دهانی بهتر است یا رادیوگرافی پرتابل؟" باید گفت:
> هیچکدام جای دیگری را نمیگیرد، بلکه مکمل یکدیگرند.
اگر هدف شما تشخیص دقیق ساختارهای داخلی و ثبت سریع تصاویر دوبعدی است، رادیوگرافی پرتابل ضروری است. اما اگر در مسیر دندانپزشکی دیجیتال، ترمیمهای CAD/CAM یا طراحی لبخند فعالیت میکنید، اسکنر داخل دهانی یک ابزار بیرقیب است.
در نهایت، ترکیب این دو تکنولوژی، کلینیک شما را به سطحی بالاتر از دقت، سرعت و تجربه بیمار خواهد رساند.